Afbeelding

Over de vroeger bij Vastelavond horende rommel- of foekepot...

Algemeen

Heemkundekring Groesbeek

Door Gerrie Driessen

GROESBEEK - Al in 1559 schilderde Pieter Bruegel kinderen met een rommelpot op Vastelavond. Maar waarschijnlijk was dit instrument al bij de Germanen bekend. Een rommelpot is een stenen pot, waarover een varkensblaas is gespannen. Midden in die blaas wordt een rietje gestoken dat op en neer bewogen wordt.

Later werd de stenen pot vervangen door een conservenblik of weckfles. Tijdens de Vastelavond liepen kinderen in kleine groepjes langs de huizen om bij de voordeur de foekepot te bespelen en daarbij een eeuwenoud liedje te zingen: 'Foekepotterij – Foekepotterij - gef mien een centje dan ga ik voorbij. - 'k heb geen geld om brood te kopen – daarom moet ik met de rommelpot lopen - Foekepottterij , Foekepotterij – gef mien een centje dan ga ik voorbij'. In welk jaar dit te Groesbeek voor het laatst gebeurde, is niet vastgelegd. Het zal in het begin van de jaren vijftig zijn geweest, dat deze folklore geleidelijk aan uit het straatbeeld verdween. Voortaan hoefde men geen centen of stuivers meer te reserveren voor langskomende Foekepot –kinderen. Een van die kinderen vertelde later de volgende anekdote.

Tijd voor de Foekepot

Het was een paar dagen voor Vastenavond. Ik was een jongen van acht en wist dat het tijd werd voor de foekepot. Maar ik had geen varkensblaas. Ik hoorde dat er in de buurt een varken geslacht werd. Ik erheen. Maar daar stonden al een stuk of zes jongens om het dode varken heen, alleemaal voor die ene blaas. 'Ik weet het goed gemaakt' zei de slachter. 'Wie er het eerst een kneup (tepel) afbijt, die krijgt de blaas'. Dat lieten wij ons geen twee keer zeggen. We kauwden uit alle macht terwijl de slachter en zijn knechts zich op de knieën sloegen van de pret. En ik won. Terwijl de andere jongens afdropen, bleef ik staan wachten op m'n blaas. Weer thuis gekomen blies ik de blaas op met een fietspomp en hing hem bij de kachel te drogen. Daarna werd ie over een keuls potje gespannen. Ik trok een rietje uit het dak, stak het erin en toen had ik een beste foekepot. Op Vastenavond trok ik er mee langs de deuren en haalde heel wat centen en batsen (2 ½ centstuk) op. Ja, jongens, zo ging dat vroeger!

Uitgelicht

Digitale krant