De 'Mooksche Heide' in de 19e eeuw schietterrein der artillerie (afl. 1)
Een buitenkans voor Groesbeekse kèls
Heemkundekring Groesbeek
Door Gerrie Driessen,
De burgemeester van Nijmegen, J.W.Pels, laat op 23 juli 1821 de burgemeester van Groesbeek weten: dat de Exercitiën der Artillerie met het geschut op de Mooksche Heide morgens den 24ste dezer een aanvang zullen nemen – wij hebben het niet overtollig geacht, door deze toezending U hiermede bekend te maken, ten einde ook Uwe onderhoorigen zich voor ongelukken zouden kunnen hoeden'. (….)
Dit bericht zal door dorpelingen die niet bang waren met vreugde ontvangen zijn. Blij omdat er weer op een makkelijke manier geld te verdienen was. Dit blijkt uit een in 1818 door de commandant 1e Bataljon Artillerie verstuurde brief aan de burgemeester van Groesbeek:' Daar ik Geïnformeerd ben, dat er in Uw Scheependom lieden zijn die van de door ons op de Mooksche Heide verschoten Bommen en Kogels hebben opgezocht, zo verzoek ik U de nodige orders te willen stellen, dat deze Projectielen onverwijld aan de wacht bij de Batterij op de Mooksche Heide worden terug gebracht (…) Van s'lands wege wordt voor het terug brengen van iedere Bom of Kogel een stuiver betaald (…) Verzoekende dit besluit wijders bekend te maken'. (…) Onbekend is hoeveel stuivers (5 cent) er zijn uitbetaald. Zeker is wel dat er verschillende Groesbekers op de loer hebben gelegen, want het dagloon van een losarbeider was in die tijd 20 stuivers, waarvoor minstens negen uur gewerkt moest worden. Op 18 juli 1827 wordt de oefening als volgt aangekondigd: 'De Heer Kolonel commanderende het 1e Bataljon Veldartillerie, alhier in garnizoen, geeft ter kennis dat de praktische artillerie exercitiën op de Mookse Heide, een aanvang zullen nemen op den 23ste dezer, met het schieten naar den Schijf uit Kanon, en zulks tot nader te bepalen, dagelijks, de zon – en feestdagen uitgezonderd, zal voortduren, zullende tot het teken van aanvang met vuren telkens een rode vlag op het op dierstede opgeworpen doel geplaatst blijven'.(…). Wordt vervolgd.