De opname is gemaakt in juni 1948, na de huwelijksmis van Toon Nillesen (van Fen) en Mia Pouwels. Naaste verwanten lopen na de mis gearmd en opgewekt op naar het bruiloftsfeest. (foto: Theo Hermsen Collectie HKG)
De opname is gemaakt in juni 1948, na de huwelijksmis van Toon Nillesen (van Fen) en Mia Pouwels. Naaste verwanten lopen na de mis gearmd en opgewekt op naar het bruiloftsfeest. (foto: Theo Hermsen Collectie HKG) Foto: Theo Hermsen Collectie HKG

‘Verkeersbelemmering des Zondags’ door kerkgangers, 1948

De vorige bijdrage ging over de in 1914 afgekondigde gemeentelijke verordening die automobilisten en fietsers verbood om binnen de bebouwde kom sneller dan 15 KM te rijden. Ongetwijfeld om te voorkomen dat voetgangers aangereden werden. Die liepen, omdat er nog geen trottoirs waren, midden op straat. Een oude gewoonte, want men hoefde alleen maar rekening te houden met door paarden getrokken rij- en voertuigen.


Door Gerrie Driessen,

Heemkundekring Groesbeek


Tot het midden van de vorige eeuw was ‘op straat lopen’ hier nog de gewoonste zaak van de wereld. Dit blijkt ook uit de notulen van de raadsvergadering van 4 maart 1948: Raadslid Van Duijnhoven wijst op de verkeersbelemmering des Zondags, veroorzaakt door de kerkgangers bij het uitgaan van de kerkdienst, als de gehele breedte van de weg door mensen wordt ingenomen. Om enig idee te krijgen van de situatie zijn de volgende cijfers veelzeggend. In de dorpskerk was plaats voor 1200 gelovigen en ‘iedere mis zat bomvol’ aldus de destijdse koster H. Derks. In die tijd waren er op zondagmorgen vier missen, zodat de Dorpsstraat vóór en ná de mis door minimaal duizend kerkgangers belopen werd. En omdat de Dorpsstraat geen trottoirs kende liepen de mensen op straat. Zelfs na de aanleg, begin jaren vijftig, bleven veel eigenheimers op straat lopen. Tot er geleidelijk steeds meer auto’s op de weg kwamen. Als in 1948 deze de situatie typerende foto gemaakt wordt, is alles nog bij oude. De fotograaf stond op de spoorwegovergang aan de Dorpsstraat, waar twee jaar later de links staande bomen gekapt zouden worden voor de aanleg van de Spoorlaan. Rechts zien we de veranda van café ‘In de Locomotief’, op welke plek in 1994 begonnen zou worden met de bouw van een huidige gemeentehuis. **