Van Rozenpad tot Holverklaefke tijdens Vierdaagse 1946
Voormalige gemeentehuis (1883-1943) gelegen aan de Dorpsstraat afslag Holverklaefke, Vierdaagse 1946. Van de voorgevel van het voormalige gemeentehuis zijn verschillende foto’s bewaard, echter niet van de noordelijke zijgevel. De foto is van A. Luijben, die daarmee de zijdeur van het gebouw in beeld brengt en onbewust een fragment sociale geschiedenis.
Door Gerrie Driessen, Heemkundekring Groesbeek
Omstreeks 1930 werd het glooiend pad tussen de Dorpsstraat en de Mooksestraat aangeduid als ‘Rozenpad', welke benaming al lang in onbruik is geraakt. Al decennialang spreekt de buurt over het ‘Holverklaefke', een naam die stamt uit de economische crisis van de jaren dertig van de vorige eeuw. In het Groesbeeks dialect betekent ‘holveren' druk of haastig heen en weer lopen en een klaefke een heuveltje. Aanleiding tot de naamgeving is de zijdeur van het gemeentehuis, waar honderden werkloze mannen dagelijks moesten komen stempelen. Dikwijls kwamen ze gehaast (holverend) aanlopen, vandaar. De situatie destijds staat beschreven in de uitgave De Dukenburg en zijn bewoners. Wetenswaardigheden over een verdwenen Groesbeekse buurtschap 1850-1944, blz. 76. (..) Agendapunt no X1 raadsvergadering 5 juni 1934: ‘Reeds langen tijd hebben wij het onhoudbare van den toestand ingezien, die zich bijna dagelijks voordoet, als de steuntrekkende werklozen zich voor het gemeentehuis verzamelen, die daar bij gebrek aan een behoorlijk wachtlokaal en ten gevolge van de ondoelmatige ligging van het kantoor voor de werkloosheid op de bovenverdieping den toegang tot het gemeentehuis volkomen barricaderen. De nauwe trap waarop men elkander verdringt verhindert een regelmatige circulatie en beneemt het publiek den doorgang. Het onvermijdelijke lawaai en het heen en weer slenteren voor de vensters van de secretarie en de burgemeesterskamer storen de werkzaamheden binnenskamers. Deze toestand levert dagelijks een wanordelijk en schrijnend schouwspel tussen pastorie en gemeentehuis, waar orde en rust de gemeente als voorbeeld dient gesteld te worden. Bovendien achten wij ons verantwoordelijk tegenover de betrokkenen zelf waar wij ervan overtuigd zijn, dat het zelfbewustzijn van velen wordt gekrenkt, die buiten hun schuld door den ongunst der tijden getroffen publiek in hun afhankelijke, noodlijdende toestand, worden tentoongesteld. (…)