Kunstwerk De Marskramer onthuld in 1988
Op het Dorpsplein werd op 26 november 1988 het door de Nijmeegse kunstenaar Ed van Teeseling vervaardigde beeld ‘De Marskramer’ onthuld. Na de bouw van het nieuwe gemeentehuis wordt het beeld verplaatst naar de voorzijde aan de Dorpsstraat. In 2014 wordt het verwijderd om op 15 jan. 2016 herplaatst te worden naar het nieuw aangelegde evenementenplein naast het Marktterrein.
Door Gerrie Driessen,
Heemkundekring Groesbeek
Het beeld is bedoeld als herinnering aan de Groesbekers die vroeger de kost verdienden met het venten van bezems en een bepaalde groep vanaf ongeveer 1880 met paraplu’s. Al in 1808 wordt vermeld dat een groot aantal inwoners leeft van het binden en verhandelen van bezems. Een lijst uit 1842 vermeldt: ‘zij verkopen hun fabricage op markten in binnen- en buitenlandse steden en venten in de Zuid en Noord Hollandse provincies en in Utrecht en Zeeland’. In september 1919 wordt op het ‘Vaderlands Historisch Volksfeest’ te Arnhem’ een vertoning gehouden van ‘het oude bezembinders- en paraplubedrijf van Groesbeek’.
Het is opmerkelijk dat honderd jaar geleden naast het beroep van bezembinden ook de handel in parapluis als een ‘oude bedrijfstak’ beschouwd wordt. Opmerkelijk omdat het beroep ‘paraplu- koopman’ hier pas ongeveer 1880 in de mode komt. In 1891 als volgt beschreven: ’Als bewijs van den nijvere zin der bevolking hier dient het volgende. Tal van gezinnen, den Stekkenberg bewonende, vertrekken elk voorjaar naar Duitsland, met wagens die hun tevens tot woning dienen, en houden zich daar, tot diep in het land, bezig met het rondventen van paraplu’s. Tegen de kermis kwamen ditmaal meer dan 40 gezinnen terug met ruime verdiensten’.
Venten wordt in Duitsland ‘hausieren' ofwel ‘leuren' genoemd. Tot slot zij opgemerkt dat het beeld niet ‘De Marskramer' maar ‘De Hausierder' genoemd had moeten worden. Eigenlijk doet het er niet toe, omdat een verklarende tekst op de sokkel nog steeds niet is aangebracht. Hierdoor ontgaat vrijwel alle passanten de betekenis van het beeld.