De Mansberg, omstreeks 1900 afgegraven ‘ter bekoming van grint en zand’
De Mansberg, omstreeks 1900 afgegraven ‘ter bekoming van grint en zand’. Over de Herwendaalseweg, de Nieuwstraat en de Mansber. De foto is overgenomen uit de Gids naar Groesbeek van P.A. Geurts, 1912. De foto illustreert een beschrijving van een wandeling over de Hervenzaadsche straat. Het grondgebied wordt in 1768 Hervesael genoemd.
Door Gerrie Driessen,
Heemkundekring Groesbeek
Vermeldenswaardig is dat de gefotografeerde weg tussen 1880 en 1910 op kaarten en leggers van wegen Nieuwstraat genoemd wordt. De weg loopt vanaf de Dorpsstraat tot aan de Grafwegen. De aanleiding tot het geven van deze straatnaam staat in de notulen van de raadsvergadering van 15 februari 1862: ‘Op voorstel van de wethouder Roelofs gedaan omtrent het doortrekken van den nieuwe grintweg van hier naar de Pruisische grenzen, benevens over de Grafwegen tot aan den grooten weg van Nijmegen naar Gennep wordt besloten den Heer Burgemeester te verzoeken daarover een onderzoek bij den Heer overvurster te Cleef en den Heer Baron Verschuur op St. Jansberg in te stellen’ (…).
Er is dus sprake van een ‘nieuwe grintweg’, die later ‘Nieuwstraat ‘genoemd zou worden. De foto toont een nog kale weg zonder bomen, die de benaming Nieuwstraat rechtvaardigt. Vooraan rechts ligt een ‘uitloper’ van de Mansberg die aan de overzijde van de straat doorloopt wat aangeeft dat de heuvel daar is afgegraven waardoor de weg minder moeizaam begaanbaar werd. Het besluit hiertoe werd genomen tijdens de B&W –vergadering van 22 december 1894: ‘Punt 8, Vergraven van den Mansberg. Door den voorzitter wordt voorlopig in overweging gegeven om den zoogenaamde Mansberg ten bekoming van grint en zandgrint voor de verschillende gemeente wegen te doen vergraven. Waarvan de behandeling, ook omtrent de wijze van uitvoering daarvan, tot nader wordt uitgesteld’.
Uit mondelinge overlevering is verder bekend dat met grondafgraving op de Mansberg tot in het begin van de vorige eeuw is doorgegaan. De foto is in 2003 opgenomen in Groesbeek over Dorp en Herwendaal -Dries en Stekkenberg. Later werd bekend dat de voorste boerderij van de familie Theunissen op 20 september 1944 is verwoest.