Vrijheid is niet vanzelfsprekend
AlgemeenGROESBEEK - ‘Vrijheid is niet vanzelfsprekend’ is de titel van een klein boekwerk (60 pagina’s op A4-formaat) geschreven door Theo Giesbers. In het boek staat een WOII-wandeling in het dorp Groesbeek centraal. Zo wordt aan de hand van een gebouw, een oefenbom, een kapel, het station, een villa, het bommenbos, een monument et cetera stilgestaan met verhalen over de Tweede Wereldoorlog.
Deze verhalen die tijdens de wandeling verteld worden, staan integraal opgenomen in het boek, ondersteund met heel veel foto’s. Zo wordt bij het station het verhaal verteld over Louise Rausch aan de Grafwegenerstrasse die Joden over de grens smokkelde. Het tweede verhaal gaat over Petronella Dozy die in haar Oorlogsdagboek over de toestand in Mariëndaal in de laatste week van september ‘44 vertelt. In het derde verhaal vertelt Karl Leisner over Groesbeek (’het melk-, kaas- en bouillonrijke land van Groesbeek’).
Het vierde verhaal gaat over de vroeggeboorte van het kindje van Lies Müskens-Janssen in de kelder van villa Vogelsangh dat wordt begraven in de tuin van de villa. In het vijfde verhaal vertelt Thé Eijkhout als ooggetuige over het bommenbos (Feldmunitionslager 15/VI).
In het zesde verhaal komen de oorlogsherinneringen van Lenie Rieken-Cillessen aan de orde. Hoe tijdens de evacuatie op 6 oktober in Malden haar broer Koosje dodelijk geraakt wordt en haar zusje Dinie zwaargewond is door granaatsplinters en later komt te overlijden in het Canisiusziekenhuis.
In het zevende verhaal vertelt Jeanne Melchers hoe het er bij hun thuis aan toeging met haar vader als leider van het plaatselijke verzet. In het achtste verhaal vertelt Annie Eijkhout-Kuijpers hoe enkele dagen in september 1944 haar leven voorgoed zouden veranderen. Op 20 september moesten ze snel hun huis verlaten, want het stond in brand en werd haar zusje van vier jaar daarbij door het hoofd geschoten en hoe ze de hele dag plat in het gras moesten blijven liggen door voortdurende vuurgevechten tussen de Amerikanen en de Duitsers totdat om 18.30 uur iedereen overeind mocht komen om zich in veiligheid te brengen.
Bij alle plekken langs de route komen nog verschillende andere verhalen aan de orde zoals het leven van Elly Scharp. Zij had Joden in haar huis in het Binnenveld, werd verraden en afgevoerd naar Kamp Vught en vervolgens naar de concentratiekampen Ravensbrück en Dachau. Of over de brandweerwagen van Jan Cillessen. Over de Marechausseekazerne in het Binnenveld. Over de weide aan de Kerkstraat hoe daar NSB’ers bij elkaar gedreven werden. Et cetera.
De wandeling duurt iets meer dan twee uur en begint en eindigt bij de draisine op het Marktplein. Het boek met de beschreven route, de verhalen en de foto’s is te koop voor zes euro bij VVV Groesbeek en bij Bruna Groesbeek.